Licht en Stilte: Lara Gasparotto's Fotografische Verhalen en de Herdefiniëring van de Realiteit
Al meer dan een decennium werkt de Belgische fotograaf Lara Gasparotto actief samen met de Stieglitz 19 galerie in Antwerpen, waar ze een diep persoonlijk universum cultiveert dat momenten van tederheid en melancholie omarmt. Haar beelden ademen leven in verhalen die tijd en plaats overstijgen, vergelijkbaar met herinneringen die veranderen in dromen, een bepaalde stemming oproepend door het samenspel van licht en stilte.
Fotografie kan in essentie de realiteit niet ontvluchten, zelfs wanneer de vastgelegde realiteit subjectief is, geïnterpreteerd door de lens van de fotograaf. Hoewel fotografen de realiteit die ze vastleggen aanzienlijk kunnen veranderen, starten ze altijd vanuit een tastbare basis. Fotografie kan deze realiteit onder de loep nemen of bevragen, of het eenvoudigweg gebruiken als een startpunt om persoonlijke verhalen te creëren. Toch zijn zelfs deze persoonlijke werelden stevig geworteld in de realiteit - een intrigerend aspect om over na te denken.
Gasparotto gaat verder dan alleen documentatie, ze gebruikt haar ambacht om alledaagse beelden met allegorische resonantie te doordrenken. Ze plaatst alledaagse scenario's naast de grootsheid van de natuur en verontrustende visioenen van verlatenheid en onrust, resulterend in beelden die lijken te zijn opgeschort in de tijd. Deze vastgelegde momenten onthullen de essentie van Gasparotto's blik, en roepen figuren en scènes op die, volgens Susan Sontag, realistisch zijn, ondanks dat het beeld zelf dat niet is.
Haar compositie van beelden, of het nu een man, vrouw, kamer of boom is, gaat verder dan louter verslaggeving. In plaats daarvan hangt het af van het vermogen om vluchtige momenten vast te leggen, en een gevoel van vindingrijkheid over te brengen bij het construeren van verhalen door poëtisch denken. Met zorgvuldige planning belichaamt haar werk een scherp inzicht in het verschil tussen fotografie en schilderkunst, resulterend in een reeks beelden die gezamenlijk een wereldbeeld vormen dat wemelt van de strategieën van de realiteit. Onder elk beeld ligt perfectionisme, helderheid en precisie, waardoor kijkers hun begrip van de realiteit in vraag stellen.
De onderwerpen van Gasparotto's beelden variëren van gewone snapshots van jonge individuen die hun dagelijks leven leiden tot meer uitgewerkte composities die doen denken aan filmstills. Haar beelden vangen fragmenten van het dagelijks leven, van luchten en lakens tot dromen en reizen. Deze beelden dienen als intieme verzamelingen van gedachten, emoties, contradicties en verlangens, die een levendig narratief tapijt vormen van haar persoonlijke wereld.
Over het algemeen lijken individuen niet volledig authentiek in foto's. Maar de beelden van Gasparotto vormen uitzonderingen. Via haar portretten ontstaat er een narratieve samenhang en esthetiek, die altijd emoties vastleggen. Of het nu portretten of landschappen zijn, haar beelden bewegen zich op de fijne lijn tussen realiteit en verbeelding, belichamend haar opvallend consistente standpunt. De sleutelelementen van haar werk zijn melancholie, ironie, enscenering en linguïstische diversiteit, die allemaal bijdragen aan de visuele poëzie van haar beelden.
Met de komst van fotografie en cinema is onze perceptie van de externe wereld drastisch veranderd. Gasparotto's beelden vertegenwoordigen deze paradigmaverschuiving in het begrijpen van de realiteit. Haar werk lokt vragen uit over verschillende vormen van relaties - tussen individuen, natuur, objecten, kijkers en het kunstwerk zelf. Hoewel de onderwerpen en processen van haar foto's sterk variëren, delen ze allemaal een focus op de handeling van het zien.
Gasparotto's fotografische reis is altijd gekenmerkt door een diverse selectie van onderwerpen en visuele talen. Deze veelzijdigheid, inherent aan haar artistieke poëtica, is levendig zichtbaar in elk van haar beelden. Haar unieke visie, doordrenkt van een duister romanticisme, betrekt de onderwerpen in een wederzijdse dialoog van representatie. Haar kunstenaarschap overstijgt de melancholische lens waardoor ze de realiteit waarneemt en interpreteert.
Gasparotto gelooft niet in gradaties van waarheid en authenticiteit. Wat voor haar telt, is het eindresultaat - dat kijkers worden meegezogen in het beeld en vergeten dat ze naar een geconstrueerde compositie kijken. Haar foto's, die voortkomen uit verschillende facetten van haar leven, onthullen een gevoel van kwetsbaarheid. Haar vermogen om het picturale potentieel van fotografie als 'schrijven met licht' over te brengen, maakt haar werk een diepgaande verkenning van de artistieke taal.
Haar werkwijze en poëtica draaien rond een nauwe en complementaire relatie tussen de onderwerpen, beelden en kijkers, waardoor een soort culturele weerstand ontstaat. Ze selecteert zorgvuldig alledaagse mensen om directe beelden te creëren, die de realiteit van hun situaties vastleggen. Door haar reizen brengt ze verre plaatsen tot leven op een manier die stereotiepe ansichtkaartbeelden overstijgt, en in plaats daarvan symbolische constructies biedt die diep geworteld zijn in Vlaamse schildertradities.
Gasparotto lijkt een uniek vermogen te hebben om op te merken wat velen over het hoofd zien. Haar foto's dragen een gevoel van betovering over, waarbij de echte emotie van een moment wordt benadrukt. Met meticuleuze precisie registreert ze situaties in hun psychologische en creatieve dimensies, complexe relaties met het zelf en de wereld ondervragend. Haar verkenning gaat niet alleen over fotografie; het gaat ook over zelfzorg en het creëren van vormen. Haar toewijding aan jeugdige idealen en ondervertegenwoordigde segmenten van de wereld toont haar toewijding aan continue experimentatie.
Voor Gasparotto vangt de blik een veelheid aan momenten die de continuïteit van het bestaan verstoren, een flits van bliksem die door het weefsel van de tijd scheurt. Haar beelden staan buiten de grenzen van een conventioneel narratief project, en onthullen het tegenovergestelde van een project. Ze gelooft dat men het leven en de perspectieven niet simpelweg kan organiseren door een project. In plaats daarvan vertellen haar beelden een uniek verhaal, waardevol in een tijd gedomineerd door eendimensionaal denken. De vrijheid die in haar werk wordt getoond, is het resultaat van een rebellie tegen de beperkingen van tijd en zelfvertelling, een verzet dat echoot in Roland Barthes' concept in 'Camera Lucida'.
Gasparotto's reis toont onafhankelijkheid en loyaliteit aan zichzelf. Het is meer dan een theorie - het is magie. Haar magie ligt in haar vermogen om zichzelf te zijn, een ongeremde vreugde zonder een project. Als de aankomende vloed of het aanbreken van de dag, spoelt het over ons heen.